ΚΑΤΩ Η ΧΟΥΝΤΑ ΤΟΥ KITCH! (1ο ΜΕΡΟΣ)

Τη ζήσαμε στο πετσί μας, τη χούντα.

Και το χειρότερο βασανιστήριο, ήταν να διαβάζεις τον άλογο λόγο της στις εφημερίδες, να βλέπεις τις τερατώδεις αφίσσες της στους δρόμους, ν' ακούς τα προγλωσσικά της προγράμματα σε ραδιόφωνο και τηλεόραση.

Ήταν αυτά τα μυριάδες μυρμήγκια που ανέβαιναν από το χώμα στο σώμα μας, και το κατακτούσαν διαλύοντας το νευρικό μας σύστημα.

Ήταν αυτά που μας έκαναν (όσους γλύτωσαν από την Ασφάλεια) να αποδράσομε στο Παρίσι, απένταροι, ξεβράκωτοι, άνεργοι, αλλά τουλάχιστον μέσα σ' έναν αξιοπρεπή πολιτισμό.

Ήταν αυτό το Παρίσι που μας οδήγησε σε λίγους μήνες μέσα, στον Μάη του 68, με την εξαιρετικά φιλοσοφημένη έκφρασή του, τον επαναστατικό λόγο του, τις υπέροχες ζωγραφιές του, τα απολαυστικά του τραγούδια.

Πολιτισμός στον Πολιτισμό, ρήξη, ανατροπή και μετενσάρκωση ενός ανθηρού πολιτισμού, σ' έναν άλλον ανοιξιάτικο.

Μαζί φυσικά ήρθε κι η "βαρυά κουλτούρα", οι πεσιμιστικοί σχολιασμοί της σημειολογίας, η ανακύκλωση του ars gracia artis σ' έναν αδιέξοδο αυνανισμό. Τι να κάνεις όμως; Ουδέν καλόν αμιγές κακού...

Όταν επιστρέψαμε στην Ελλάδα το 1972, βρήκαμε τη χούντα στην κορύφωση του kitch. Από το "Νάτανε το 21" ίσαμε το "Τι Λωζάνη τι Κοζάνη", κι από τον "Άγνωστο Πόλεμο" ίσαμε τις υπερπαραγωγές του James Paris, η κατάσταση δεν ήταν πλέον αποπνικτική, τα μυρμήγκια είχαν φύγει, κι ο Τσιτσάνης έπαιζε τον "Καπετανάκη" γιά να χορέψει ο μόλις αποφυλακισθείς πολιτικός κρατούμενος Θεοδοσόπουλος.

Το kitch της χούντας, ήταν ξεκαρδιστικό. Κι όταν η κόρη μου 4 χρονώ τότε ρώτησε τη μαμά της στο ταξί "γιατί, μαμά, το ψήνουμε το πουλί;" ο ταξιτζής της απάντησε: "Εμείς το ψήνουμε, ή αυτό μας ψήνει;"

Η Νομική πρώτα, το Πολυτεχνείο ύστερα, σ' αυτό το kitch ανταποκρίθηκαν με χιούμορ, χαρά ζωής, συμμετοχή σε δρόμενο, ποιότητα και πολιτισμό. Από το σύνθημα "Παρ' τη Δέσποινα και μπρος!" ίσαμε τον υπέροχο αυθόρμητο λόγο του Δημήτρη και του Λάμπρου στο ραδιόφωνο του Πολυτεχνείου, κι από το τραγούδι του Ξυλούρη ίσαμε τον αδέσποτο Νικόλα Άσημο, η εξέγερση της νεολαίας είχε τον Πολιτισμό αντί γιά τανκς.

Είχαν καταλάβει πως το κitch ήταν χειρότερο από τα τανκς, και μόνο με πολιτισμό μπορούσαν να πολεμήσουν.

(έπεται συνέχεια, φυσικά).

Ο ΒΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

Ο έρως είναι φύσει μυστικός. Ο καθένας μπορεί να νιώσει μέσα του την ταραχή του έρωτα, κι είναι δική του, προσωπική υπόθεση, εσωτερική διεργασία, κρυφή έκσταση. Αυτό που τον εμποδίζει να το εξωτερικεύσει, είναι η αιδώς, του γυμνού σώματος, της γυμνής ψυχής, της γυμνής αλήθειας.

Αυτή την αιδώ μοιράζονται οι ερωτευμένοι, αποκλειστικά και μόνο με το πρόσωπο-αντικείμενο του έρωτά τους, κι αν υπάρχει "χημεία", κι αν υπάρχει "λόγος", κι αν υπάρχει "συντονισμός", τότε βυθίζονται στην μίξη των σωμάτων, πότε τρυφερά, άλλοτε ξεσκιστικά, γιά να μετατρέψουν (ει δυνατόν συγχρόνως) την εσωτερική τους έκσταση σε εξωτερικό οργασμό. Το μοιρασμένο τώρα πιά "μυστικό", έχει εκδηλωθεί σε τεκμήριο, και το τεκμήριο χρησιμεύει στην κοινωνία γιά την αναζήτηση της "αλήθειας", που όμως τώρα πιά δεν είναι εκείνη η "γυμνή αλήθεια" που έκρυβε η αιδώς, αλλά η "αλήθεια" της επιφάνειας που χρησιμεύει ως άλλοθι στη μεγάλη υποκρισία της κοινωνίας.

Πρέπει να πω εδώ πως το "μοντέλο του ζευγαριού" που προκύπτει παραπάνω, δεν αποκλείει όποιες άλλες ποσοτικές ή ποιοτικές παραλλαγές, πάντα όμως μέσα από τις κολασμένες ή ακόλαστες διαδρομές του μοιρασμένου από δύο πρόσωπα μυστικού.

Ο λόγος, οι τέχνες και η λογοτεχνία, στην ποιοτική τους έκφραση, διακρίνονται γιά τον σεβασμό στην αιδώ που φυλάει το ερωτικό μυστικό, και χρησιμοποιούν το ενδιάθετο και ποιητικό μέρος του λόγου, γιά ν' αποκαλύψουν μέρος της μνήμης του, χωρίς να το προδώσουν. Είναι πάμπολλα τα παραδείγματα, από την τέχνη του λόγου και την ποιότητα της αισθητικής της Βικτωριανής πορνογραφίας, ίσαμε τον υπερ-ρεαλισμό της εκστατικής μανίας του Μαρκησίου. Κι από το τρεμάμενο χιούμορ του Alfred de Musset και του Guillaume Apolinaire, ίσαμε τις λαϊκές φυλλάδες της Φαννυ Χιλλ και του Καζανόβα. Ακόμα-ακόμα, οι πρώτες κυριολεκτικά πορνογραφικές φωτογραφίες στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, είναι αξιοθαύμαστες γιά την -πότε Νεοκλασσικίζουσα και πότε Art Nouveau- αισθητική τους.

Δύο είναι οι εικόνες που πείθουν σήμερα τον θεατή γιά την αλήθειά τους: Ο θάνατος μπροστά στο φακό (ο αστυνομικός διευθυντής της Σαϊγκόν που πυροβολεί στον κρόταφο τον υποτιθέμενο Βιετκόγκ), και η εισχώρηση του φαλλού στο αιδοίο στις σύγχρονες hardcore παραγωγές προς κατανάλωσιν. Σ' αυτή τη δεύτερη περίπτωση, η εικόνα "αποκαλύπτει" (υποτίθεται) το ερωτικό μυστικό, ενώ στην πραγματικότητα δημοσιοποιεί μόνο την οικεία (του ζευγαριού) μετατροπή της έκστασης σε σπέρμα! Στην πρώτη περίπτωση, η ύβρις της προδοσίας του θανάτου, εξισορροπείται από την πολιτική σκοπιμότητα της αντιπολεμικής προπαγάνδας. Και στις δύο περιπτώσεις μαζί, διακρίνεται ο συσχετισμός Έρως-Θάνατος.

Αυτός είναι ο βιασμός της "γυμνής αλήθειας", αυτός είναι ο βιασμός του αισθήματος, του μυστικού, της αιδούς, του ίδιου του έρωτα. Η αλήθεια όμως, βιάζεται... ντυμένη! Ίσως μάλιστα αυτό να είναι και το ερεθιστικό στοιχείο, που θα μας βοηθήσει να ξαναβρούμε την έκσταση τη μυστική, τη συγκίνηση, το τρέμουλο, τη λαχτάρα, τους ποδαρόδρομους, τα ξενύχτια, τα τραγούδια, τ' απαγορευμένα κάτω απ' το τραπέζι, την αδρεναλίνη τέλος πάντων, τη ζωή, τον έρωτα.

Είθε.

Ο ΣΜΑΡΑΓΔΕΝΙΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

Και όταν βρέθηκα τέλος στην κεντρική αίθουσα του σπηλαίου, είδα μπροστά μου έναν γέροντα νάναι καθισμένος σ’ έναν χρυσό θρόνο. Στο ένα του χέρι κρατούσε τον σμαραγδένιο πίνακα, που είχε σκαλισμένα απάνω τα λόγια της αρχαίας σοφίας.

Και μου είπε ο γέροντας: «Δε μπορώ να σου δώσω τον πίνακα, μόνο αποστήθισε τα λόγια τα γραμμένα, και πάρτα μαζί σου χαραγμένα στη μνήμη. Ύστερα μελέτησε μόνος σου τη σοφία αυτών των λόγων, κι όταν νιώσεις έτοιμος, φύγε και περιπλανήσου σ’ όλη την οικουμένη, να την διδάξεις στους ανθρώπους, Αλλά να διδάξεις τη σοφία των λόγων αυτών, κι όχι τα ίδια τα λόγια. Διότι ο λόγος αυτός ο γραμμένος, είναι τέλειος στη διατύπωσή του, και αν ληφθεί κατά λέξιν και ως έχει, μπορεί να χρησιμεύσει τόσο για καλό, όσο και για το κακό. Άφησε λοιπόν τους ανθρώπους να φανταστούν όποια σοφία τους ταιριάζει, κι ας προκύψει από τον καθένα ένας δικός του ξεχωριστός σμαραγδένιος πίνακας, ένας δικός του νόμος και λόγος. Μόνο έτσι ο άνθρωπος θα μπορέσει ν’ αποβάλει τον εγωϊσμό του, τις επιθυμίες για πλαστά δημιουργήματα, τη μανία για πλούτη κι εξουσία, τον πόλεμο και τις σφαγές. Μόνο έτσι θα ορίσει την ελευθερία του, αλλά και τα όρια αυτής της ελευθερίας που του ορίζει η κοινωνία μέσα στην οποία ζει. Διότι το μεγάλο έργο, δεν είναι της ύλης ή της ζωής, του σώματος ή της ψυχής. Το μεγάλο έργο βρίσκει την πραγμάτωσή του στο πνεύμα, το ενοποιητικό, το αρχέγονο, αυτό που δε μπορούμε ν’ αντιληφθούμε παρά μόνο με τα μάτια της ψυχής.»

Διάβασα προσεκτικά το κείμενο στον πίνακα, και το αποστήθησα.

Πορεύτηκα στη ζωή όσο καλύτερα μπορούσα, και δεν επεχείρησα να διδάξω πριν ολοκληρώσω πρώτα τον δικό μου πίνακα, με το δικό μου τρόπο, τα δικά μου λόγια, για τη δική μου γνώση. Κι επειδή δεν παραβαίνω την εντολή του Τρισμέγιστου, τα παραθέτω, ζητώντας από τους αναγνώστες να μην τ’ ακολουθήσουν κατά γράμμα, αλλά να επιχειρήσουν (αν θέλουν) τη διατύπωση του δικού τους Σμαραγδένιου Πίνακα. Όπως έκαναν πριν από μένα, οι Jabir Ibn Hayyan, Galieni Alfachimi, Sigismund Bacstrom, Issac Newton, Kriegsmann, Fulcanelli, Idris Shah και τόσοι άλλοι.

1. Ιδού, αληθώς λέγω, απολύτως και αναμφιβόλως.
2. Ό,τι είναι ορατό είναι αντικατοπτρισμός αυτού που είναι αόρατο, κι ό,τι είναι αόρατο πηγή αυτού που είναι ορατό.
3. Το αόρατο φάσμα εντός και εκτός, ανάμεσα και γύρω, είναι το εν το ενιαίο.
4. Πάντα τα διαχωρισμένα, ορατά και αόρατα, προέρχονται από το ένα, το αδιαχώρητο, το ενιαίο και το φάσμα του, κι αυτό το φάσμα γίνεται λογισμός.
5. Ο λογισμός, έχει τη φωτιά πατέρα και το ύδωρ μητέρα, ο αήρ το έσπειρε κι η γη το έθρεψε στο βυζί της.
6. Είναι ο δημιουργός όλων των θαυμαστών και της τελείωσης αυτού του κόσμου, και η δύναμή του ακεραία.
7. Η φωτιά να ξεχωρίσει από τη γη, το διακριτό από το αδιάκριτο.
8. Ανυψώνεται από το νερό στον αέρα, και αναδεικνύεται σε κυβερνήτη του αοράτου.
9. Μ’ αυτό τον τρόπο το φως θα διώξει το σκοτάδι, και το έργο του λογισμού γίνεται τέχνη.
10. Αυτή είναι η υπέρτατη δύναμη του λογισμού, γιατί ξεπερνάει το διακριτό και διεισδύει στο αδιάκριτο.
11. Έτσι μαθαίνει ο λογισμός πως δημιουργήθηκε ο κόσμος, και με τον ίδιο τρόπο πορεύεται προς τη γνώση.
12. Αλλά η γνώση αυτή είναι τρισυπόστατη.

Η ΚΑΡΟΛΙΝΑ ΤΟ ΜΑΗ

ΚΑΤΑΛΗΨΕΙΣ !!!

Τόχω πει κι άλλοτε, θεωρώ τον εαυτό μου τον πιό τυχερό άνθρωπο στον κόσμο, γιατί μου δόθηκε να ζήσω από μέσα κάποιες από τις σημαντικότερες στιγμές της Ιστορίας, και συνάμα να γνωρίσω από κοντά πολλές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του 20ού αιώνα.

Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα που είδα να γεννιέται μπροστά μου, είναι οι Γενικευμένες Καταλήψεις του Μάη 68, στις οποίες μάλιστα συμμετείχα, έστω κατά το 1:1.000.000 ! Μπορώ λοιπόν να πω ψύχραιμα και από απόσταση, πως το σημαντικότερο στοιχείο των Καταλήψεων, είναι αυτό το ΚΟΙΝΟ ΑΙΣΘΗΜΑ που απορρέει, που μας μεθάει, που ελευθερώνει την ανθρωπιά και την αλληλεγγύη.

Ακούω αυτές τις μέρες ένθεν και ένθεν, πως οι Καταλήψεις πρέπει να καταργηθούν, γιατί είναι... παράνομες! Σιγά την ανακάλυψη! Μα φυσικά κι είναι παράνομες, κι αυτή είναι η δύναμή τους, μιά και αποτελούν ομαδική εκδήλωση, που νομιμοποιεί την παρανομία!

Αλλίμονό μας λοιπόν αν... τις νομιμοποιήσουνε, και καταντήσουν κάτι σαν το μνημόσυνο του Πολυτεχνείου κάθε χρόνο! Αλλίμονό τους όμως αν επιχειρήσουν να τις "απαγορεύσουν", γιατί αυτό μόνο βίαια μπορεί να γίνει, και η βία ενάντια στο Κοινό Αίσθημα, σπάει το κέλυφος της νάρκωσης και της αδιαφορίας του μεγάλου πλήθους.

Μόνο που πρέπει ν' αντιμετωπισθούν δύο κίνδυνοι, γιά να γίνει "σωστά" μία κατάλειψη:

1. Να μην περάσουν μέσα οι κομματικές, συνδικαλιστικές ή-και ιδεολογικές δομές του διαχωρισμού, που θα μετατρέψουν την Κατάλειψη σε μικρογραφία-παρωδία της Βουλής, ή και ενός Συνδικαλιστικού Σωματείου.

2. Να μην ξεσπάσει η συσσωρευμένη οργή των καταληψιών, παρά μόνο σε ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ, ΕΝΟΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΕΣ διαδικασίες.

Η Κατάλειψη πρέπει να είναι μιά χαρούμενη εκδήλωση, γεμάτη δημιουργία, διάλογο, ψυχαγωγία, κι αυτά να είναι η καλύτερη βιωμένη πρόταση μιάς Αληθινής Παιδείας που ονειρευόμαστε.

El Greco

Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ

Κι επισήμως λοιπόν. Πατριάρχης και Αρχιεπίσκοπος, χέρι-χέρι, να ευλογούν τη Σύναξη των Τραπεζών! "Γιά την οικονονμία του... λαού" μας είπανε! Φυσικά το Βατικανό τους έχει προλάβει, με την Τράπεζα του... Αγίου Πνεύματος (Banco di Santo Spirito).

Το χρήμα, είναι ένα Μέσον, όπως άλλωστε σε πνευματικό επίπεδο, μέσον είναι και ο Λόγος του ανθρώπου. Ένα μέσον, γιά να πετύχεις κάποιον Σκοπό. Είτε αυτός λέγεται Ευημερία, άλλοι θέλουν να είναι η Αταξική Κοινωνία, ακόμα κάποιοι που ονειρεύονται την Ουτοπία.

Γιά τους Ναϊτες-Σταυροφόρους μάλιστα, αυτούς τους εφευρέτες των Τραπεζών, το χρήμα που αντάλασσαν από τόπο σε τόπο γιά να μην το κουβαλάνε πάνω τους και τους το φάνε οι ληστές, είχε γιά σκοπό την "απελευθέρωση" της Ιερουσαλήμ. Κάτι είναι κι αυτό...

Στον 20ό άιώνα, είδαμε την ραγδαία μετατροπή αυτού του Μέσου, σε... Σκοπό. Και φυσικά χάθηκε η Ουτοπία, μαζί της και η ελπίδα, η ευτυχία, η ελευθερία και τόσα άλλα ωραία πράγματα. Αυτοσκοπός λοιπόν, φαύλος κύκλος, γιγάντιος οργιαστικός αυνανισμός, αποπνευματοποίηση, απαξίωση κάθε έννοιας της δημιουργίας, ακόμα-ακόμα και της Παραγωγής.

Ο Ιησούς, όποιος και να ήταν, ό,τι και να υπήρξε, χρησίμευσε τα πρώτα χρόνια του Χριστιανισμού ως ένα πανίσχυρο Μέσον, γιά την επικοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό του. Βέβαια ο μύθος του, χρησιμοποιήθηκε και γιά πολέμους, σφαγές, ολοκληρωτισμούς, πάντα όμως με το πρόσχημα ενός κάποιου Σκοπού, που καλώς ή κακώς, στο επίπεδο του νοητού, ήταν ένας σκοπός Ιερός.

Σιγά-σιγά, ο Σκοπός μετατέθηκε μετά θάνατον, και συνάμα ο Ιησούς-Μέσον συγχωνεύτηκε με τον Θεό-Σκοπό και το Άγιο Πνεύμα-Μέσον του Μέσου! Η Αγία Τριάδα, φιλιόκβε ή μη φιλιόκβε, μετέτρεψε τον Ιησού σε Σκοπό, δηλαδή φαύλο κύκλο, δηλαδή αποπνευματικοποίηση, δηλαδή φαντασίωση των Νυμφίων προς αυνανισμό.

Μήπως λοιπόν, και ο Χριστιανισμός θάπρεπε να μετωνομασθεί σε Χρηματισμό;

Εκείνος, μαστίγωσε τους τοκογλύφους που μετέτρεψαν τον "Οίκο του Πατρός σε Οίκον Εμπορίου"... Ποιός άραγε θα μαστιγώσει τους Νέους Τοκογλύφους, που βάλαν γιά ταμπέλα Banco di Santo Spirito;